سنگ های آذرین به عنوان یکی از مهم ترین و رایج ترین انواع سنگ ها در طبیعت شناخته می شوند. در این میان ، سنگ بازالت به عنوان یکی از پراستفاده ترین و مشهورترین سنگ های آذرین بیرونی جایگاه ویژه ای دارد. این سنگ به دلیل ویژگی های خاص فیزیکی و شیمیایی اش ، در بسیاری از صنایع و کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. سنگ بازالت یکی از فراوان ترین سنگهای روی کره زمین است که منشاء آتشفشانی دارد .
از این سنگ در صنایع مختلفی از جمله ساختمان سازی و کشتی سازی و سایر صنایع استفاده می شود. در این مقاله به بررسی جامع سنگ بازالت ، خصوصیات ، شکل گیری و کاربردهای آن می پردازیم. اگر تمایل دارید به این سوال شما پاسخ داده شود که سنگ بازالت چیست ؟ با ما تا انتهای مقاله همراه باشید . شرکت سنگ بازالت ماکو دارنده معادن و کارخانجات فرآوری سنگ بازالت و عرضه کننده انواع سنگهای ساختمانی شما را به مطالعه این مقاله دعوت می کند .
سنگ بازالت چیست ؟
بازالت سنگی سخت ، دانه ریز ، سیاه و آتشفشانی است که پس از گرانیت فراوان ترین سنگ آذرین روی کره زمین است. این سنگ از بقایای فعالیتهای آتشفشانی روی کره زمین است و در ایران و سایر نقاط کره زمین به وفور یافت می شود. طیف رنگی این سنگ محدود به رنگهای طوسی ، خاکستری و مشکی می شود . البته به ندرت رنگ های دیگری همچون سفید و سایر رنگها در این سنگ دیده می شود که تحت تاثیر شرایط محیطی ایجاد شده است .
سنگ بازالت از مقاوم ترین سنگ های روی کره زمین است که از قدیم الایام از آن در ساخت بناهای مستحکم ، دژها و قلعه ها استفاده می شد. دلیل این کار نیز غیرقابل نفوذ کردن قلعه در برابر دشمنان ، آتش سوزی ، زلزله و سیل و … بود . هم اکنون نیز از سنگ بازالت در جای جای ساختمان ها استفاده می شود که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
ویژگی های سنگ بازالت
- ترکیب شیمیایی و معدنی : سنگ بازالت عمدتاً از مواد معدنی مانند پیروکسن ، پلاژیوکلاز و الیوین تشکیل شده است. ترکیب شیمیایی آن شامل درصد بالایی از سیلیکا (SiO2) و اکسیدهای آهن ، منیزیم و کلسیم است. این ترکیب شیمیایی باعث شده تا بازالت سنگی مقاوم و سخت باشد.
- رنگ و ظاهر : سنگ بازالت به طور معمول دارای رنگی تیره است که از خاکستری تا سیاه متغیر است. بافت آن معمولاً دانه ریز است ، اما ممکن است نمونه هایی با دانه های درشت تر نیز مشاهده شود. سطح این سنگ معمولاً مات و بدون درخشندگی است.
- چگالی و سختی : چگالی سنگ بازالت در حدود 2.8 تا 3.0 گرم بر سانتی متر مکعب است که آن را به یکی از سنگ های نسبتاً سنگین تبدیل می کند. سختی این سنگ در مقیاس موس حدود 6 تا 7 است که نشان دهنده مقاومت بالای آن در برابر خراش و سایش است.
مقاله پیشنهادی : خرید سنگ بازالت
منشاء و محل تشکیل سنگ بازالت چیست؟
بازالت، سنگ آذرین اکستروژن (آتشفشانی) که محتوای سیلیس کم، تیره رنگ و نسبتاً غنی از آهن و منیزیم است. برخی از بازالت ها کاملاً شیشه ای هستند و بسیاری از آنها بسیار ریزدانه و فشرده هستند. با این حال، معمولاً برای آنها ساختار پورفیری با کریستال های بزرگتر الیوین، اوژیت یا فلدسپات در یک ماتریکس ریز کریستالی (توده زمین) نشان داده می شود.
الیوین و اوژیت رایج ترین کانیهای پورفیری در بازالتها هستند. فلدسپات پلاژیوکلاز پورفیری نیز یافت می شود. گدازه های بازالتی اغلب اسفنجی یا پوکه هستند. حفره های بخار با مواد معدنی ثانویه مانند کلسیت، کلریت و زئولیت پر می شوند. بازالتها را می‌توان به طور کلی از نظر شیمیایی و سنگ‌نگاری به دو گروه اصلی طبقه‌بندی کرد: بازالتهای تولئیتی و قلیایی. گدازه های بازالتی تولئیتی با پلاژیوکلاز کلسیکی با اوژیت، پیژونیت یا هیپراستن و الیوین بعنوان کانیهای مافیک غالب مشخص می شوند.
بازالت قلیایی معمولی حاوی الیوین و معمولاً اوژیت دیوپسیدی یا تیتانیفر است. بازالتهای قلیایی در میان گدازه های حوضه های اقیانوسی غالب بوده و در میان گدازه های مافیک مناطق پیشین و پشتی کمربندهای کوهستانی رایج هستند. کانیهای گروه فلدسپاتوئید در تعداد زیادی از سنگهای بازالتی متعلق به گروه قلیایی وجود دارند. نفلین، آنالسیم و لوسیت رایج ترین هستند، اما هاوینیت گاهی اوقات وجود دارد.
شکل گیری سنگ بازالت
- فرآیندهای آتشفشانی: بازالت عمدتاً از طریق فعالیت های آتشفشانی شکل می گیرد. زمانی که ماگما به سطح زمین می رسد و به سرعت سرد می شود ، سنگ بازالت به وجود می آید. این فرآیند معمولاً در مناطق دارای فعالیت های آتشفشانی مانند مرزهای صفحات تکتونیکی رخ می دهد.
- مکان های رایج تشکیل : سنگ بازالت در بسیاری از نقاط جهان یافت می شود. مناطق رایجی که این سنگ در آنها تشکیل می شود شامل کف اقیانوس ها ، جزایر آتشفشانی و مناطق نزدیک به خطوط گسل های تکتونیکی است. یکی از معروف ترین نمونه های بازالت ، تله های دکن در هند است که یکی از بزرگترین نواحی بازالتی جهان به شمار می رود.
عناصر تشکیل دهنده سنگ بازالت
اغلب تعیین ترکیب معدنی سنگ های آتشفشانی به دلیل اندازه دانه بسیار ریز آنها عملی نیست و زمین شناسان سپس سنگ ها را از نظر شیمیایی طبقه بندی می کنند و محتوای کل اکسیدهای فلز قلیایی و سیلیس (TAS) اهمیت ویژه ای دارد. سپس بازالت به عنوان سنگ آتشفشانی با محتوای 45 تا 52 درصد سیلیس و حداکثر 5 درصد اکسیدهای فلز قلیایی تعریف می شود. بازالت معمولاً به دلیل محتوای بالای اوژیت یا سایر کانیهای پیروکسن تیره رنگ، خاکستری تیره تا سیاه است، اما می‌تواند طیف وسیعی از سایه‌ها را نشان دهد.
برخی از بازالتها به دلیل محتوای بالای پلاژیوکلاز کاملاً روشن هستند و گاهی اوقات بعنوان لوکوبازالت توصیف می‌شوند. تشخیص بازالت سبکتر از آندزیت دشوار است، اما یک قانون کلی که در تحقیقات میدانی استفاده میشود اینست که بازالت دارای شاخص رنگ 35 یا بیشتر است. خواص فیزیکی بازالت منعکس کننده محتوای سیلیس نسبتا کم و بطور معمول محتوای بالای آهن و منیزیم آن است. چگالی متوسط بازالت 2.9 گرم بر سانتی متر مکعب است، در مقایسه با چگالی معمولی گرانیت 2.7 گرم بر سانتی متر مکعب.
بازالت اغلب پورفیری است، حاوی بلورهای بزرگتر (فنوکریست) است که قبل از اکستروژن که ماگما را به سطح می آورد، تشکیل شده و در ماتریکس با دانه های ریزتر جاسازی شده است. این فنکریستها معمولاً از اوژیت، الیوین یا پلاژیوکلاز غنی از کلسیم هستند که بالاترین دمای ذوب مواد معدنی معمولی را دارند که می توانند از مذاب متبلور شوند و بنابراین اولین بلورهایی هستند که کریستالهای جامد را تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید : سنگ آتشفشانی از استخراج تا فروش
کوپ سنگ بازالت چیست؟
سنگ بازالت در قطعات بزرگ و ناهموار از معدن استخراج می شود . این حالت بی شکل سنگ بازالت را کوپ سنگ بازالت می گویند . این سنگها برای برش و فرآوری به کارخانجات سنگ بری و فرآوری ارسال می شوند . در طی فرایندهای خاصی سنگ بازالت در این کارخانجات فرآوری شده و تبدیل به اشکال دیگری از سنگ بازالت می شود .
نمونه های دیگر برش و فرآوری سنگ بازالت شامل اسلب بازالت ، کیوبیک بازالت ، بازالت تایل ، بازالت اسکراچ ، بازالت بوش همر ، بازالت شیاردار ، بازالت سابیده هوند و … می باشد . شرکت سنگ بازالت ماکو دارنده معادن بزرگ سنگ بازالت در شهر ماکو است و انواع سنگ بازالت از کوپ تا سایر انواع فرآوری شده سنگ را به مشتریان خود به صورت عمده و جزئی عرضه می کند . جهت خرید سنگ بازالت می توانید با این شرکت تماس بگیرید .
کاربردهای سنگ بازالت چیست؟
یکی از مهمترین کاربردهای سنگ بازالت در ساختمان سازی است. سنگ بازالت به عنوان مصالح ساختمانی در اغلب فضاهای داخلی و خارجی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین نوعی از فرآوری سنگ بازالت وجود دارد که بعنوان پشم سنگ جهت عایق کردن نقاط مختلف ساختمان به کار می رود . پشم سنگ عایق صوتی و حرارتی است که در ساخت بناها استفاده می شود تا اتلاف انرژی در ساختمانها به طور محسوسی کاهش یابد.
برای تولید این محصول بازالت در دمای 1500 درجه ذوب شده و با روشهای خاص به الیافی بسیار ریز در اندازه میکرون تبدیل میشود. تحمل دمای پشم سنگ از 30 تا 750 درجه سانتی گراد است که ضریب انتقال حرارتی بسیار پایین دارد و به همین دلیل نقش به سزایی در کاهش اتلاف انرژی در ساختمانها دارد. از دیگر کاربردهای مهم بازالت این است که در تولید الیاف بازالت استفاده می شود. بازالت ماده ای خنثی است که ماحصل سنگهای آذرین بیرونی است و عمده ترین حالت صخره ای روی پوسته زمین از جنس بازالت است.
از ویژگیهای دیگر موادی که ترکیبات بازالت دارند این است که با محیط زیست سازگار هستند و کاملا غیر سمی هستند. به همین خاطر از بازالت برای تولید الیاف بازالتی استفاده میشود. از ویژگیهای الیاف بازالت این است که ثبات شیمیایی بالایی نسبت به الیاف شیشه بخصوص در محیطهای بازی قوی میباشد. این الیاف غیرسمی، غیر قابل سوختن و احتراق هستند و در برابر دماهای بالا مقاومند.
از کاربردهای سنگ بازالت می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- ساخت و ساز : یکی از مهم ترین کاربردهای سنگ بازالت در صنعت ساخت و ساز است. این سنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و سایش ، به‌عنوان ماده ای ایده آل برای ساخت جاده ها ، پل ها ، ساختمان ها و زیرساخت های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. سنگدانه های بازالتی معمولاً در تولید بتن نیز به کار می روند.
- صنایع شیمیایی : بازالت به دلیل ترکیب شیمیایی خاص خود در صنایع شیمیایی نیز کاربرد دارد. از این سنگ در تولید الیاف بازالتی استفاده می شود که دارای خواص مکانیکی و حرارتی بسیار خوبی هستند و در صنایع مختلف مانند هوافضا ، خودروسازی و ساختمان سازی کاربرد دارند.
- هنر و دکوراسیون : سنگ بازالت به دلیل ظاهر زیبا و منحصر به فردش در هنر و دکوراسیون نیز استفاده می شود. از این سنگ برای ساخت مجسمه ها ، ستون ها ، کفپوش ها و سطوح تزئینی استفاده می شود. علاوه بر این ، بازالت در معماری مدرن به عنوان یک عنصر طراحی نیز محبوبیت دارد.
پیشنهاد می کنیم مقاله مزایا و معایب سنگ بازالت را مطالعه نمایید .
خصوصیات منحصر به فرد سنگ بازالت
- مقاومت در برابر حرارت : یکی از ویژگی های برجسته سنگ بازالت ، مقاومت بالای آن در برابر حرارت است. این سنگ می تواند دماهای بسیار بالا را تحمل کند بدون اینکه دچار تغییرات شیمیایی یا فیزیکی شود. این ویژگی باعث شده تا بازالت در کاربردهای نیازمند به مقاومت حرارتی مانند پوشش های مقاوم در برابر آتش و عایق های حرارتی مورد استفاده قرار گیرد.
- مقاومت در برابر خوردگی : بازالت به دلیل ترکیب شیمیایی خود مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. این ویژگی باعث شده تا این سنگ در محیط های خورنده مانند ساحلی و صنعتی نیز کاربرد داشته باشد. مقاومت در برابر اسیدها و بازها از دیگر ویژگی های برجسته این سنگ است.
- پایداری زیست محیطی : بازالت به عنوان یک ماده طبیعی ، پایداری زیست محیطی بالایی دارد. استخراج و فرآوری این سنگ نسبت به برخی مواد دیگر ، اثرات زیست محیطی کمتری دارد. علاوه بر این ، محصولات ساخته شده از بازالت می توانند بازیافت شوند که این امر به کاهش ضایعات و حفظ منابع طبیعی کمک می کند.
بررسی نمونه های معروف سنگ بازالت
- تله های دکن : تله های دکن در هند یکی از بزرگترین نواحی بازالتی جهان هستند که حدود 65 میلیون سال پیش در اثر فعالیت های آتشفشانی شکل گرفته اند. این ناحیه بیش از 500 هزار کیلومتر مربع را پوشش می دهد و به عنوان یک منبع غنی از سنگ بازالت شناخته می شود.
- بازالت کلومنی اسکاتلند : بازالت کلومنی اسکاتلند یکی از معروف ترین و زیباترین نمونه های بازالت در جهان است. این سنگ به صورت ستون های شش ضلعی طبیعی شکل گرفته که به عنوان یک پدیده زمین شناسی منحصر به فرد شناخته می شود. این ناحیه توریستی جذابیت زیادی برای گردشگران دارد.
- بازالت هاوایی : جزایر هاوایی یکی از معروف ترین مناطق آتشفشانی جهان هستند که به دلیل فعالیت های آتشفشانی مداوم ، سنگ بازالت به وفور در آنها یافت می شود. بازالت هاوایی به دلیل کیفیت بالا و خواص مکانیکی خوب ، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع سنگ بازالت از نظر نوع فرآوری
- بازالت سابیده : از بازالت بعنوان کفپوش معابر و خیابانها و محوطه های باز استفاده میشود.
- بازالت چرمی : این نوع بازالت که ظاهری مثل چرم دارد مانند بازالت سابیده جهت پوشش پیاده روها، معابر، خیابانها و محوطه های باز استفاده می شود.
- بازالت بوش همر : بازالتی که بوسیله دستگاه بوش همر دارای خراشیدگی ها و پستی و بلندی می شود تا حالتی طبیعی تر پیدا کرده و از لیز خوردن افراد روی آن جلوگیری کند.
- بازالت اسلب : بازالتی که به صورت ورقه ای مسطح برش می خورد و برای روی کانتر ، دیوار تی وی وال ، دیوار لابی ، پوشش کف و بین کابینتی استفاده می شود.
- بازالت نسابیده : این نوع از سنگ بازالت فرآوری خاصی رویش انجام نشده و به همین دلیل از سایر سنگهای بازالت ارزانتر است . برای افرادی که برای سطح زیادی از محوطه و حیاط ویلای خود نیاز به سنگ ارزان قیمت و مقاوم دارند بهترین گزینه است.
- بازالت شیاردار : اگر توسط دستگاههای برش شیارهای عمودی و موازی هم روی سنگ بازالت ایجاد شود بازالت شیاردار تولید شده است . فاصله بین شیارها و عمق آنها به سفارش مشتری تعیین می شود و هزینه هم طبق آن مشخص می شود .
- بازالت اسکراج : این نوع بازالت نظیر بازالت شیاردار است با این تفاوت که شیارها کم عمق تر و نزدیکتر به هم هستند به صورتی که بافتی نسبتا یکنواخت به نمایش می گذارند . از این نوع سنگ برای تزئینات ساختمانی و یا سطوح لغزنده استفاده می شود.
- بازالت تایل : این نوع سنگ بصورت کاشی در ابعاد کوچکتر برش می خورد. از بازالت تایل بمنظور پوشش نماها، کف ساختمان و دیوارها استفاده میشود.
- بازالت کوبیک : سنگ کوبیک به سنگهای مکعبی شکل در اندازه های کوچک گفته می شود. از این سنگ با اهداف تزئینی در قسمتهای مختلف ساختمان استفاده می شود.
ویژگی های سنگ بازالت چیست ؟
- مقاومت بالا در برابر فشار ، ضربه و ترک خوردگی
- عایق صوتی ، حرارتی و رطوبتی
- جاذب دی اکسید کربن و دوستدار محیط زیست
- رنگ خاکستری و طوسی روشن تا تیره و مشکی
- قیمت مقرون به صرفه به جهت فراوان بودن
- قابل استفاده در اکثر فضاهای ساختمان
- مناسب برای فضاهای مرطوب و لغزنده مانند حمام ، استخر و سرویس بهداشتی
- تمیز کردن راحت و آسان
- و …
مطالعه مقاله سنگ اسپراخون را از دست ندهید .
چالش ها و محدودیت های استفاده از سنگ بازالت
- هزینه های استخراج و فرآوری : یکی از چالش های استفاده از سنگ بازالت ، هزینه های بالای استخراج و فرآوری آن است. به دلیل سختی و چگالی بالای این سنگ ، فرآیند استخراج نیازمند تجهیزات و فناوری های پیشرفته است که این امر می تواند هزینه های تولید را افزایش دهد.
- محدودیت های جغرافیایی : سنگ بازالت در برخی مناطق جهان به وفور یافت می شود ، اما در برخی مناطق دیگر به سختی قابل دسترسی است. این محدودیت جغرافیایی می تواند منجر به افزایش هزینه های حمل و نقل و محدودیت در دسترسی به منابع این سنگ شود.
کلام آخر
سنگ بازالت با توجه به ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود ، یکی از مهم ترین و پراستفاده ترین سنگ های آذرین در جهان است. این سنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت ، خوردگی و فشار ، در صنایع مختلفی از جمله ساخت و ساز ، صنایع شیمیایی و دکوراسیون کاربرد دارد. با وجود چالش ها و محدودیت های موجود در استخراج و فرآوری بازالت ، استفاده از این سنگ به دلیل پایداری زیست محیطی و خواص برجسته آن همچنان مورد توجه قرار دارد. بررسی نمونه های معروف بازالت مانند تله های دکن ، بازالت کلومنی اسکاتلند و بازالت هاوایی نشان دهنده تنوع و اهمیت این سنگ در زمین شناسی و کاربردهای صنعتی است.
در این مقاله با موضوع سنگ بازالت چیست و منشاء پیدایش آن کدام است آشنا شدیم . همچنین برخی ویژگی ها و کاربردهای سنگ بازالت را برشمردیم. حال اگر شما قصد ساخت و ساز و یا بازسازی بنا را دارید و نیاز به سنگ بازالت دارید می توانید با شرکت سنگ بازالت ماکو تماس بگیرید . خرید به صورت حضوری و آنلاین امکان پذیر است . ارسال سنگ به سرتاسر کشور انجام می شود و شما می توانید به صورت عمده و یا جزئی نسبت به خرید سنگ از این مرکز اقدام نمایید .
شرکت سنگ بازالت ماکو
شرکت سنگ بازالت ماکو با سابقه ای طولانی در زمینه عرضه سنگ بازالت ، گرانیت ، آندزیت و دارنده مهمترین معادن سنگ اندزیت ، گرانیت ، بازالت و تراورتن در سطح کشور است. این شرکت با داشتن کارخانه های سنگبری در مناطق ماکو، فرآیند استخراج سنگ بازالت و گرانیت را بصورت اسلب و تایل انجام می دهد. برای اطلاع از قیمت ها با شماره های موجود در سایت تماس بگیرید.
اینستاگرام بازالت ماکو را فالو کنید.